Filistin’in BM Büyükelçisi nadiren İsrail’in Filistin’i işgaliyle ilgili herhangi bir resmi işlemden duyduğu memnuniyeti ifade eden resmi bir yorumda bulunur. Ancak Büyükelçi Riyad Mansour, “İsrail hükümeti tarafından üstlenilen yasadışı, tek taraflı tedbire karşı Güvenlik Konseyi’nden çok güçlü bir birleşik mesaj gelmesinden çok mutlu”.
Söz konusu “tedbir”, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aşırı sağcı hükümetinin 12 Şubat’ta İşgal Altındaki Filistin Batı Şeria’daki dokuz yasadışı Yahudi yerleşim biriminde 10.000 yeni konut inşa etme kararıdır. Tahmin edilebileceği gibi, Netanyahu, özellikle işgal altındaki Filistin’deki uluslararası çatışmalara ilişkin anlamlı eylemleriyle pek tanınmayan bir kurumun sözde “çok güçlü birleşik mesajına” kızmıştı.
Mansur’un mutluluğu bazı açılardan haklı gösterilebilir, özellikle de Güvenlik Konseyi’nin hem İsrail’i eleştiren hem de ABD tarafından benimsenen güçlü bir şekilde ifade edilmiş bir pozisyona nadiren tanık olduğumuz için. İkincisi, işgal devletini eleştiren Güvenlik Konseyi karar taslaklarını engellemek için – BM’nin kendisine göre – 1972’den beri konseyde 53 kez vetosunu kullandı.
Ancak BM’nin İsrail ve Filistin hakkındaki son açıklamasının bağlamı yakından incelendiğinde, Mansur’un heyecanlanması için çok az neden olduğu görülüyor. Söz konusu açıklama tam da bu; somut değeri olmayan ve yasal sonuçları olmayan bir açıklama. Dil orijinal taslağından değişmemiş olsaydı anlamlı olabilirdi. Açıklamanın kendisi değil, BAE büyükelçisi tarafından 15 Şubat’ta sunulan bağlayıcı bir BM kararı.
OKUYUN: Ben-Gvir Filistinlileri ‘birer birer’ ‘ezmek’ istiyor
Reuters, karar taslağının İsrail’den “İşgal Altındaki Filistin Toprakları’ndaki tüm yerleşim faaliyetlerini derhal ve tamamen durdurmasını” talep edeceğini ortaya çıkardı. Bu karar – ve sert dili – ABD’nin baskısıyla rafa kaldırıldı ve yerini yalnızca Güvenlik Konseyi’nin “İsrail’in devam eden yerleşim faaliyetlerinin İsrail’e dayalı iki devletli çözümün uygulanabilirliğini tehlikeli bir şekilde tehlikeye attığı” şeklindeki tutumunu “yineleyen” bir açıklama aldı. 1967 satırları.” Ayrıca İsrail’in 12 Şubat duyurusuyla “derin endişe”, aslında “dehşet” dile getirdi.
Netanyahu’nun öfkeli tepkisi çoğunlukla İsrail’de halkın tüketimine yönelikti ve aşırı sağcı hükümet müttefiklerini kontrol altında tutmayı amaçlıyordu; sonuçta kararın bir bildiriye dönüştürülmesi, dilin sulandırılması ABD, İsrail ve Filistin Yönetimi’nin önceden anlaşmasıyla gerçekleştirildi. İki gün önce düzenlenen Akabe konferansı, böyle bir anlaşmanın gerçekten yürürlükte olduğunun teyidi niteliğindedir. Bu nedenle, açıklama İsrail başbakanı için sürpriz olamazdı.
Ayrıca ABD medyası, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in aracılık ettiği bir anlaşmadan açıkça söz etti. Bunun arkasındaki sebep, başlangıçta, ABD’nin kararı veto etmesi durumunda ortaya çıkacak olan “potansiyel bir krizi” önlemekti. Associated Press’e göre, böyle bir veto, “ABD ve batılı müttefikleri Rusya’ya karşı uluslararası destek kazanmaya çalışırken, Filistinli destekçileri kızdırırdı.”
Ancak, Washington’un görünürdeki aciliyet duygusunun arkasında başka bir neden daha var. Aralık 2016’da ABD’nin BM Büyükelçisi Susan Rice, İsrail’in yasadışı yerleşim faaliyetlerini şiddetle kınayan benzer bir BM Güvenlik Konseyi kararını veto etmekten kaçındı. Bu, Barack Obama’nın Beyaz Saray’daki ikinci döneminin bitmesine bir aydan az bir süre kala gerçekleşti. Filistinliler için çözüm çok azdı, çok geçti. İsrail için affedilemez bir ihanetti. Tel Aviv’i yatıştırmak için Trump Yönetimi, BM görevini İsrail’in ateşli bir destekçisi olan Nikki Haley’e verdi.
OKUYUN: İsrail, Batı Şeria saldırıları ve isyan sonrasında ‘zor günler’ görüyor
Başka bir ABD vetosu birkaç kişinin kaşlarını kaldıracak olsa da, İsrail’in Filistin’i işgali konusunda ABD hegemonyasına meydan okumak için BM’deki Filistin yanlısı güçlü kampa büyük bir fırsat sunacaktı. Ayrıca konuyu BM Genel Kurulu’na ve diğer BM ile ilgili kuruluşlara havale ederdi.
Daha da ilginci, AP, Reuters, Axios ve diğerleri tarafından bildirilen Blinken aracılı anlaşmaya göre, Filistinliler ve İsrailliler tek taraflı eylemlerden kaçınmak zorunda kalacaklardı. İsrail tüm yerleşim faaliyetlerini Ağustos ayına kadar donduracak ve Filistinliler “BM’de ve Dünya Mahkemesi, Uluslararası Ceza Mahkemesi ve BM İnsan Hakları Konseyi gibi diğer uluslararası organlarda İsrail’e karşı dava açmayacak.” ABD destekli Akabe toplantısında da anlaşmanın özü buydu. Filistin Yönetimi muhtemelen bu anlayışa bağlı kalsa da -ABD’den mali destek ve siyasi onay almaya devam ettiği için- İsrail büyük ihtimalle reddedecek; aslında, pratik olarak konuşursak, zaten var.
Anlaşmanın İsrail’in Filistin şehirlerine büyük saldırılar düzenlemeyeceğini öngörmesine rağmen, sadece iki gün sonra, 22 Şubat’ta İsrail, Batı Şeria’nın Nablus şehrine baskın düzenledi. 11 Filistinliyi öldürdü ve aralarında iki yaşlı erkek ve bir çocuğun da bulunduğu 102 kişiyi yaraladı.
Ayrıca, yerleşim yerinin dondurulması neredeyse imkansızdır. Netanyahu’nun aşırılık yanlısı koalisyon hükümeti, büyük ölçüde yerleşim yerlerinin sürekli genişlemesi gerektiği şeklindeki ortak anlayışla bir arada tutuluyor. Bu anlayıştaki herhangi bir değişiklik neredeyse kesinlikle İsrail’in son yıllardaki en istikrarlı hükümetlerinden birinin çökmesi anlamına gelecektir.
O halde Mansur neden “çok mutlu”? Cevap, Filistin Yönetimi’nin Filistinliler nezdindeki güvenilirliğinin tüm zamanların en düşük seviyesinde olmasından kaynaklanıyor. Mahmud Abbas’a ve otoritesine duyulan güvensizlik, hatta düpedüz küçümseme, İsrail işgaline karşı gelişen silahlı isyanın ana nedenlerinden biridir. Adaletin eninde sonunda ABD’nin arabuluculuğunda yapılacak müzakerelerle geleceğine dair onlarca yıldır verilen sözler boşa çıktı, bu yüzden Filistinliler kendi alternatif direniş stratejilerini geliştiriyorlar.
BM açıklaması, Filistin’de PA kontrolündeki medya tarafından Filistin diplomasisinin bir zaferi olarak pazarlandı. Dolayısıyla Mansur’un mutluluğu. Ancak bu coşku kısa sürdü.
OKUYUN: Ben-Gvir, Netanyahu’ya saldırdı ve Maoz hükümetten istifa etti
İsrail’in Nablus’taki katliamı, Netanyahu’nun Washington’da kendi velinimetlerine verdiği söze bile saygı göstermeyeceği konusunda hiçbir şüpheye yer bırakmadı. Bu bizi başa geri götürüyor: İsrail’in uluslararası hukuka saygı göstermeyi reddettiği, ABD’nin uluslararası toplumun İsrail’den hesap sormasına izin vermediği ve Filistin Yönetimi’nin sözde Filistin’in kurtuluşu arayışında başka bir sahte zafer iddia ettiği noktaya geri dönüyoruz. Pratikte bu, Filistinlilerin BM’ye ve onun “sulandırılmış” açıklamalarına kayıtsız – haklı olarak – direnişlerini sürdürmekten başka seçeneği kalmadığı anlamına geliyor.
KategorilerUluslararası KuruluşlarİsrailOrta DoğuFilistinBM Yorumları Göster
Yukarıdaki makalede aksi belirtilmedikçe, Middle East Monitor’ün bu çalışması Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 Uluslararası Lisansı altında lisanslanmıştır. Görüntü(ler) bizim hakkımızı taşıyorsa, bu lisans onlar için de geçerlidir. Bu ne anlama gelir? Diğer izinler için lütfen bizimle iletişime geçin.
Bu sayfada bir hata mı gördünüz? Bilmemize izin ver
Bu site reCAPTCHA tarafından korunmaktadır ve Google Gizlilik Politikası ile Hizmet Şartları geçerlidir.
